Գյումրին ծնկի իջավ 26 տարի առաջ, սակայն դեռևս ոտքի չի կանգնել (arm | eng) 2014-12-20   1291     

ARM
«ԴԵՊՈՊ» խումբը հանձն է առնում Գյումրիում և Շիրակի մարզում «Արտագաղթից վերադարձ» (Depop2Repop) ծրագիր իրականացնել

Ավելի քան քառորդ դար է անցել 1988թ-ի` Գյումրիի երկրաշարժից ի վեր: Այս տարի, դեկտեմբերի 7-ին, լրացավ երկրաշարժի 26–րդ տարին. 26 տարի է, ինչ մարդիկ Գյումրիում ապրում են ցավի մեջ, անօթևանի կարգավիճակով, բռնում են արտագաղթի ճանապարհը, և ապրում են տառապանքի մեջ՝ հույսով, որ ևս մեկ ցուրտ ձմեռ կգոյատևեն և ամեն ինչ լավ կլինի, իրենց երեխաները տուն կունենան ու դուրս կգան ծայրահեղ աղքատության և անտնության ճիրաններից:

Անցած 26 տարիների ընթացքում կարեկից սփյուռքահայերը, արտասահմանյան բարեգործական կազմակերպությունները, բազում անհատներ, միջազգային և տեղական կազմակերպություններ նվիրատվություններ են կատարել Գյումրին կառուցելու նպատակով:

Իսկ ի՞նչ ունենք այսօր Գյումրիում:

Այսօր Գյումրիում կա անօթևան շուրջ 4,300 ընտանիք, ովքեր ապրում են այն նույն տնակներում, որտեղ պատսպարվել են 26 տարի առաջ տեղի ունեցած երկրաշարժից հետո, և նրանցից միայն 430 ընտանիք են իրավասու ճանաչվել բնակարան ստանալու համար: Այսօր, ըստ պաշտոնական տեղեկատվության, Գյումրիի բնակչության շուրջ կեսն ապրում է աղքատության մեջ. փաստացի ամեն երկրորդ երեխան սոված է լուսացնում: Երկրաշարժից հետո 26 տարիների ընթացքում Գյումրին կորցրել է շուրջ 150 հազար մարդ (նրանց մեծ մասն արտագաղթել են դեպի Ռուսաստան): Արտագաղթի ժավալները դեռևս բարձր մակարդակի վրա են, և ամեն օր Գյումրիից դեպի Ռուսաստան ավտոբուսներ են ուղևորվում:

Գյումրեցիներն ապրում են միայն այն հույսով, որ գոնե սփյուռքն ինչ-որ բանով կօգնի իրենց այս վիճակից դուրս բերելու հարցում: Նրանք ապրում են այն հույսով, որ ևս մեկ ցուրտ ձմեռ կգոյատևեն, և սփյուռքը վերջապես կմիավորվի՝ հանուն Գյումրիի վերակառուցման և ցույց կտա, որ դեռ գոյություն ունի, դեռ հույս կա, և մարդիկ չպետք է լքեն իրենց երկիրը: «ԴԵՊՈՊ» ծրագրի ներկայացուցիչները համոզված են, որ սա օրհասական կարևոր անհրաժեշտություն է Գյումրիի և Շիրակի մարզի համար:

Վերջերս հրապարակված՝ արտագաղթի պատճառներն ուսումնասիրող զեկույցը (որը հովանավորվել էր Տորոնտոյի՝ «Գոլոլեան Հիմնադրամի» կողմից), պարզել է, որ ամենաանմխիթար իրավիճակը Գյումրիում է (մանրամասներին կարող եք ծանոթանալ www.depop.am կայքում): «Հայաստանի բնակչության թվի անկումը. ճգնաժամի ակունքները և դրանց հաղթահարման ուղիները» հետազոտության արդյունքներն առաջին անգամ ներկայացվել են Երևանում՝ 2013թ. հոկտեմբերի 8-ին ՄԱԿ-ի Բնակչության Ֆոնդի հետ համատեղ կազմակերպված համաժողովի ժամանակ: Այնուհետև, 2014թ-ին զեկույցը ներկայացվել է Բեյրութում, Փարիզում, Տորոնտոյում, Նյու Յորքում և Լոս Անջելեսում հայ համայնքի ներկայացուցիչների համար կազմակերպված վեհաժողովների ժամանակ: Այս այցելությունները և զեկույցը մեծ հետաքրքրություն են առաջացրել սփյուռքում, և շատերը հարցնում են, թե ինչպես կարող են օգտակար լինել Հայաստանին:

«Արտագաղթից վերադարձ» (Depop2Repop) ծրագիրը նախատեսում է շենացնել Գյումրին և Շիրակի մարզը

Գյումրիի թեման քննարկելիս, «ԴԵՊՈՊ» հետազոտական ծրագրի հիմնադիր Վահան Գոլոլեանն ասել է, «Եկե՛ք մեր բոլոր ջանքերն ու քայլերն ուղղորդենք Գյումրի քաղաքի և Շիրակի մարզի շենացմանը»: Պարոն Գոլոլեանը կարևոր է համարել նշել, որ այս նոր քայլերը պետք է ավելի լավ կատարվեն և ավելի խելացի հաշվարկված լինեն: «ԴԵՊՈՊ» ծրագրի և Գյումրիի շենացման նոր ծրագրի համակարգող տնօրեն Կամո Մայիլյանն ավելացրել է, «Մեր նպատակն է սփյուռքից հրավիրել քաղաքացիական ակտիվություն և պատրաստակամություն ցուցաբերող հայ առաջնորդների, ովքեր ղեկավարող հանձնախումբ կստեղծեն: Այս ղեկավարող հանձնախմբի նպատակն է բազմակողմանի մոտեցումներ մշակել Գյումրիի շենացման համար՝ հետևյալ ուղղություններով.
• Բնակարանաշինություն և քաղաքաշինություն,
• Արտադրությունների և ներդրումների ներգրավում դեպի Գյումրի՝ հիմնականում տեքստիլ արտադրության, բրդի մշակման և շորի արտադրության ոլորտներում,
• Մշակույթային վայրերի վերակառուցում,
• Տուրիզմի ներգրավում»:

Ղեկավարող հանձնախումբը բաղկացած է լինելու 5 անհատներից կամ կազմակերպություններից, որոնցից յուրաքանչյուրն իր ներդրումն է ունենալու: Այս ներդրման չափն առաջին փուլի համար սկսվելու է 25,000 ԱՄՆ դոլարից, որն իրականացվելու է 2015թ. ընթացքում՝ ծրագրի պլանավորման նպատակով: Գյումրիի շենացման ծրագիրը լինելու է երկարաժամկետ, բազմակողմանի և տարբեր փուլերից բաղկացած ծրագիր, որը մեծ քանջեր և տասնյակ միլիոնավոր դոլարների ներդրում է պահանջելու:

Վահան Գոլոլեանը հանձն է առել տրամադրել առաջին 25,000 ԱՄՆ դոլարի ներդրումը: Այնուհետև, արձագանքելով Վահան Գոլոլեանի հրավերին, Ռուսաստանից հայ բարերար Ռուբեն Վարդանյանը հանձն է առել աջակցել ղեկավարող հանձնախմբին և տրամադրել ևս 25,000 ԱՄՆ դոլար ծրագրի առաջին փուլի իրականացման համար:

«Գյումրեցիների ներգրավվածությամբ ծրագրի պատշաճ պլանավորումն ու իրականացումը չափազանց կարևոր է: Մենք այլևս չենք կարող թույլ տալ անցյալի սխալները: Մենք պարտավոր ենք որդեգրել չափազանց լավ ծրագրավորված բազմակողմանի և արդյունավետ մոտեցում», նշել է Կամո Մայիլյանը:

«Հույս ունենք, որ շուտով կկարողանանք հայտարարել ծրագրի ևս երեք մասնակիցների անունները», ասել է Վահան Գոլոլեանը:

Գյումրիի շենացման նախաձեռնությանը միանալու և հետևելու համար կապ հաստատեք Կամո Մայիլյանի հետ՝ հետևյալ էլեկտրոնային կայքի հասցեով. kamomailyan@yahoo.com

ENG
Gyumri Fell 26 Six Years Ago but Still on Its Knees

The DEPOP Team Turns Attention to “Depop2Repop” Repopulation Project for Gyumri and Shirak Region

More than a quarter century has passed since the earthquake in Armenia’s Gyumri. On December 7, Gyumri marked the 26th anniversary of the earthquake – 26 years of pain, hunger, homelessness, emigration, suffering and the hope that one day their children will have a home and emerge from homelessness and poverty.

During the past 26 years compassionate Armenian diasporans, foreign charity organizations, individuals, international and local organizations have donated in an attempt to build Gyumri, but where are the results?

What do we have in Gyumri today?

Today there are 4,300 homeless families in Gyumri who live in the same shelters and makeshift houses they went into after the earthquake 26 years ago, and only 430 families were recognized as eligible for apartments. Today, according to official information, almost half of the population in Gyumri lives in poverty, which means every second child goes to bed hungry. In 26 years since the earthquake Gyumri has lost 150 thousand people (most of them have migrated to Russia). Emigration trends from Gyumri are still high. Every day buses full of people leave for Russia from Gyumri.

The people of Gyumri hope that the diaspora will join the homeland in an effort to help Gyumri and show that they are not forgotten, and that there is hope. The DEPOP team believes this is an urgent need for Gyumri and the Shirak region.

A recent study funded by the Kololian Foundation of Toronto (www.depop.am) looked into the reasons behind emigration, where the worst indicators were observed in Gyumri. The research report, entitled “The Depopulation Crisis in Armenia,” was first presented on October 8, 2013, in a conference with the United Nations Population Fund in Yerevan. In 2014 the report was presented to Armenian communities in Beirut, Paris, Toronto, New York and Los Angeles. As the speaking tour and the report have generated a lot of interest in the diaspora, people are asking what’s next, what can be done to help Armenia.

The Proposed ‘Depop2Repop’ Rebuilding Project for Gyumri and the Shirak Region

Vahan Kololian, the founder and Chairman of the DEPOP Research Project, has stated, “Let’s turn our energies to rebuilding Gyumri and the entire Shirak Region.” He went on to say that this time it must be done better and smarter. Kamo Mailyan, the Coordinating Director of DEPOP and the new project added, “It is our intention to invite a group of action-oriented Armenian civil leaders and organizations from the Diaspora to compose a Steering Committee to establish a multi-disciplined approach to rebuilding Gyumri:
• Urban renewal
• Attracting industry, with a focus on fabrics, wool and textiles
• Rejuvenating cultural sites
• Increasing tourism.”

The Steering Committee will be composed of 5 individuals or organizations who will each commit resources, starting with $US25,000 each of Phase I, which is the planning phase for 2015. The rebuilding itself is expected to be a long term, multi-phase project requiring significant implementation and tens of millions of dollars.

The first $25,000 was committed by Vahan Kololian. Further, on Vahan’s invitation, Mr. Ruben Vardanyan, the Russian-Armenian Philanthropist, has also committed to the first phase with a $25,000 commitment and to assist the Steering Committee.

“The importance of proper planning with the people of Gyumri involved cannot be over-emphasized. We cannot make the mistakes of the past. We must have a very well planned multi-disciplinary approach,” stated Mr. Mailyan.

“We hope to announce 3 additional participants very soon,” said Vahan Kololian.

To join and follow the REPOP initiative contact Kamo Mailyan at: kamomailyan@yahoo.com

depop.am